Ποδήλατο για όλους ή ποδήλατο για λίγους;

Η εικόνα είναι σπάνια για τα δεδομένα της Αθήνας. Ένας ασπρομάλλης κύριος, με σορτσάκι, καπελάκι τζόκεϊ και γυαλιά ηλίου κάνει ποδήλατο στην Πατησίων.
Ο 70χρονος Νίκος Γκαρέλης το τολμάει. Κινείται με πετάλι στους αφιλόξενους - για ποδήλατα και ειδικά για μεγάλης ηλικίας αναβάτες – δρόμους της Πρωτεύουσας. Ίσως έχει τις αντοχές. Ίσως πάλι να τον βοηθάει και το γεγονός ότι είναι πρώην οδηγός ταξί. Συνεπώς, γνωρίζει καλά τους κινδύνους των λεωφόρων. Toν συνάντησα ένα πρωινό στην Πατησίων και του είπα ότι αυτό που βλέπω, έναν 70χρονο να ποδηλατεί, είναι κάτι το ασυνήθιστο. Το περιστατικό μου έδωσε την αφορμή γι' αυτό το κείμενο που διαβάζετε τώρα. 

Έχετε δει όμως πολλούς ανθρώπους αυτής της ηλικίας - παππούδες και γιαγιάδες - να κάνουν ποδήλατο στην Αθήνα; Μπορούν να ποδηλατήσουν χωρίς να κινδυνεύουν; Σας προλαβαίνω. Η απάντηση και στις δύο ερωτήσεις, χωρίς πολλή σκέψη, είναι όχι. Η αιτία είναι ότι η Αθήνα καθώς και πολλά προάστιά της δεν διαθέτουν υποδομές, όπως ποδηλατόδρομους, κατάλληλη σήμανση, καλό οδόστρωμα ώστε να διευκολύνουν όλες τις ηλικίες να κάνουν ποδήλατο.

Ο 70χρονος Νίκος Γκαρέλης ποδηλατεί στην οδό Πατησίων. Πόσοι συνομίληκοί του μπορούν να κάνουν το ίδιο;


Αλλά μήπως το ίδιο δεν συμβαίνει και με τους μικρούς. Έχετε δει παιδιά να κάνουν ποδήλατο σε κεντρικούς δρόμους; Μπορούν; Όχι βέβαια. Μόνο σε κλειστούς, προστατευμένους χώρους είναι ασφαλή. Μπορεί το κοριτσάκι της φωτογραφίας (κάτω) να κάνει μόνο του ποδήλατο στο Κέντρο ή ακόμη και με τη συνοδεία της μαμάς του; Πολύ δύσκολο.

Σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, όπου οι δήμοι και οι Πολιτεία έχουν αποφασίσει να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και δημιουργούν συνεχώς υποδομές για ποδήλατο, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά: Ποδήλατο μπορούν να κάνουν και τα παιδιά, και οι νέοι, και οι ηλικιωμένοι, και τα άτομα με αναπηρία. Εκεί το ποδήλατο είναι για όλους. Χωρίς αποκλεισμούς.

Αν η Αθήνα, τα προάστια αλλά και οι υπόλοιπες πόλεις είχαν υποδομές για ποδήλατο, πετάλι θα μπορούσαν να κάνουν όλοι. Χωρίς υποδομές μπορούν να κάνουν μόνο όσοι έχουν αντοχές. Δηλαδή στη συντριπτική πλειονότητα μόνο νέοι. Και όσοι δεν φοβούνται να κινούνται πλάι στα αυτοκίνητα.

Τι θέλουμε λοιπόν; Ποδήλατο για όλους ή ποδήλατο για λίγους;

Υπάρχουν νέοι, μορφωμένοι και πολυταξιδεμένοι μάλιστα στην Ευρώπη που ποδηλατούν καθημερινά και λένε – τους έχω ακούσει να το υποστηρίζουν με θέρμη – ότι...«εντάξει δεν έγινε και τίποτα που δεν έχουμε ποδηλατόδρομους. Δεν είναι απαραίτητοι». Ναι, αλλά τους υπόλοιπους αγαπητέ μου νέε, δεν τους σκέφτεσαι; Οι άλλοι δεν θέλουν να ποδηλατήσουν με ασφάλεια; Οι ηλικιωμένοι δεν θέλουν να γυμναστούν; Τα παιδιά δεν έχουν δικαίωμα σε καλύτερες συνθήκες ζωής;

Τι θέλουμε λοιπόν; Ποδήλατο για όλους ή ποδήλατο για λίγους;

Εδώ και περίπου ένα χρόνο βλέπω πού και πού έναν νεαρό με αναπηρία να ποδηλατεί στην οδό Πατησίων. Χρησιμοποιεί ένα τρίκυκλο ποδήλατο. Πηγαίνει πάντα σιγά σιγά. Δυσκολεύεται στριμωγμένος από αυτοκίνητα, λεωφορεία και φορτηγά. Κι αυτός από τους τολμηρούς. Έχετε δει όμως πολλά άτομα με αναπηρία να ποδηλατούν; Μπορούν; Αποκλεισμένοι κι αυτοί.

Τι θέλουμε λοιπόν; Ποδήλατο για όλους ή ποδήλατο για λίγους;

Το σύνθημα του οργανισμού από την Ολλανδία «Dutch Cycling Embassy» που προσφέρει τεχνογνωσία και συμβουλές για το ποδήλατο σ' όλο τον κόσμο δεν είναι τυχαίο: «Cycling for everyone» (Ποδήλατο για όλους).

Αυτό τονίζουν οι υπεύθυνοι στο video που ακολουθεί:

Aλλά και ο blogger Jonathan Maus από το ποδηλατικό blog bikeportland.org έγραφε σε ένα post το 2013 για την Κοπεγχάγη: «Τα παιδιά είναι ο αληθινός δείκτης για το αν μία πόλη είναι φιλική στο ποδήλατο» ( Kids are the true indicator species of a bike friendly city). Tο είχαμε επισημάνει κι εμείς τον περασμένο Δεκέμβριο σε ανάρτησή μας, τονίζοντας πως στην Κοπεγχάγη τα παιδιά «χάρη στους ποδηλατόδρομους κάνουν πετάλι με ασφάλεια ανεξαρτήτως συνθηκών».

Τι θέλουμε λοιπόν; Ποδήλατο για όλους ή ποδήλατο για λίγους;

Αν θέλουμε ποδήλατο για όλους, oι αρμόδιοι, οι δήμοι, οι Περιφέρειες, η Πολιτεία δεν έχουν παρά να παραδειγματιστούν από αυτούς που σχεδιάζουν, υλοποιούν και προσφέρουν ποδήλατο για όλους. Όπως η Κοπεγχάγη, το Άμστερνταμ και τόσοι άλλοι στην Ευρώπη. Αυτοί ξέρουν! Για κλείσιμο τι καλύτερο από τη φράση του εκτελεστικού διευθυντή του μη κερδοσκοπικού οργανισμού από τον Καναδά «πόλεις 8-80 ετών» Gil Penalosa:

«Πρέπει να σταματήσουμε να σχεδιάζουμε τις πόλεις σαν να είναι όλοι οι κάτοικοί τους 30 ετών και αθλητικοί τύποι».

Οι «ΟΡΘΟΠΕΤΑΛΙΕΣ» πεταλάρουν και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Follow us στο twitter@orthopetalies ή στο Facebook Orthopetalies blog για καθημερινή ενημέρωση

Τα Νέα